FACSUSA
Helen JewettNL
Abstract modern art rock
FACS uit Chicago is een band die nog nooit in Vera heeft gestaan, maar die we hier 10 jaar geleden toch al hebben gezien. Kan dat? Ja, dat kan, want Brian Case (zang, gitaar), Jonathan Van Herik (bas) en Noah Leger (drums) stonden hier in 2013 op het podium als art-noise-postpunkband Disappears. Een jaar daarvoor, in 2012 stond dezelfde band ook al in Vera, maar toen met drummer Steve Shelley van Sonic Youth. Gitarist Brian Case is zelfs nog eerder in Vera te zien geweest en wel met 90 Day Men (2001) en The Ponys (2007). Excuses voor de namedropping, maar het geeft wel aan dat we de muziek van FACS in de wat meer noisy en experimentele hoek van het rockspectrum mogen verwachten. Ergens worden de invloeden van FACS omschreven als "the post-punk, noise rock and post-hardcore of old: No New York, This Heat, Sonic Youth, Swans, Fugazi and Unwound". Zelf noemt de band het 'abstract, modern art rock'.
FACS wordt opgericht in 2017 nadat Disappears bassist Damon Carruesco in 2016 vertrekt om zich meer op zijn solo-projecten te richten. Case switcht naar de bas en in deze bezetting wordt de debuutplaat "Negative Houses" (2018) uitgebracht. Met gevarieerde en stevige motorik beats en minder volgesmeerde, meer minimalistische, duistere noise-rock en af en toe zelfs een beetje een industrial 'feel' is er een duidelijk verschil met Disappears, hoewel die band zich met haar laatste plaat 'Irreal' (2015) ook al in dezelfde richting leek te bewegen.
“In Disappears, we had strict ideas about repetition and minimalism that are still ingrained in us,” Case says. “But with Facs, we took everything out of that comfort zone until we found something we liked and honed into it. We wrote ‘Houses Breathing’ (a nine-minute song on the first album built on two bass notes) and fell into this arrangement after many rewrites that felt really good. There was a new connection happening between the three of us.”
Ondanks het meer abstracte, minimalistische geluid dendert FACS toch stevig door, mede verzoorzaakt door het beukwerk van drummer Noah Leger en het feit dat elk FACS lid een eigen muzikale laag toevoegt, die op zich los van elkaar lijken te staan, maar toch prachtig samenvallen. Dit wordt nog verder uitgebouwd op 'Lifelike' (2019), dat als geheel een meer spookachtige, bijna gothic sfeer heeft. Met vocalen die het midden houden tussen Bauhaus, The Fall en Girls Against Boys is de muziek aan de ene kant meer songgericht geworden, terwijl ook een track van over de acht minuten niet wordt geschuwd. Maar ja, je raffelt een nummer dat 'Total History' heet ook niet even in een paar minuutjes af. Van Herik is dan al uit de band gestapt en zijn plaats is ingenomen door Alianna Kalaba, drummer van We Ragazzi en Cat Power. Zij stapt over op de bas, terwijl Brian Case weer gitarist wordt. Kalaba heeft echter daarvoor nog nooit bas gespeeld, maar dat pakt verrassend goed uit.
“When we knew Jonathan wasn’t in the band anymore, Noah and I focused not on who was the best person for this band musically but personally,” Case says. “We loved Alianna’s drumming style because she has this internal sense of rhythm. She didn’t have the experience of others (who might have joined the band as a bassist), but she had this personality and talent that’s not necessarily based on the instrument that we were asking her to play.”
“It would’ve taken a lot longer to make the record if we hadn’t introduced Alianna as a new member,” Case says. “It was refreshing to see her work out parts, and she came in with ideas different than anything we’d have come up with. We were all figuring things out at the same time.”
Ook als het hele land daarna plat ligt vanwege de pandemie gaat FACS door en brengt 'Present Tense' (2021 ) uit, een duistere plaat waarop de onvrede en de spanning uit de samenleving voelbaar is en een apocalyptische lading doorklinkt in de veelal persoonlijk klinkende teksten. Knap is ook hoe FACS door simpel gebruik van enkele effecten op de instrumenten de klankkleur tussen de songs volledig weet om te buigen, zoals te zien en te horen is in een live-stream optreden in 2021, waarin de gehele plaat live wordt gespeeld. Deze opnames worden later uitgebracht als de live-plaat 'In A Present Tense' (2022).
En nu is er 'Still Life In Decay' (2023), opnieuw een heel donkere plaat, waarin er weer meer ruimte is voor minimalisme. Maar wel met een stevige drive en gevuld met prachtige songs en riffs, spacy geluiden en flarden shoegaze, eindigend in het tien minuten durende epische 'New Flag'. "If there’s even a real world would you stay?", vraagt Brian Case. Nou, wij niet. Wij vluchten massaal over de grenzen van de post-punk, art-rock, shoegaze, industrial en post-rock van FACS.
Dikkie.
In het voorprogramma zien we eveneens een trio en wel Helen Jewett uit Zwolle. De band speelde hier eerder al in de kelderbar en opent nu in de Vera zaal voor FACS. Ook Helen Jewett is geïnspireerd door post-punk- en shoegaze-acts uit de jaren 80 en 90. Zoals meer jonge bands op dit moment weet Helen Jewett het alternatieve geluid van weleer weer nieuw leven in te blazen.