Exit Through the Gift Shop (Banksy, 2010)
De onnavolgbare Banksy is een van de grootste kunstenaars ooit. Terecht verwierf hij faam met zijn street art, maar in 2010 bleek met alle zekerheid hoe ronduit geniaal de man is. (Hij weet nog altijd anoniem te blijven, maar dat hij man is, lijkt zeker.) Met zijn film Exit Through the Gift Shop uit 2010 wist hij niet alleen liefhebbers van absurdistische exercities te verbluffen, maar ook de schimmigheid rond zijn persoon en werk nog verder te vergroten. Want wat is het voor een film? Is het fictie? Zeker niet delen ervan. Het biedt een prachtintroductie in het fenomeen street art, waarbij een aantal grootheden de revue passeren, zoals Shepard Fairey, de ontwerper van het iconische Obama affiche van 2008.

De film wordt echter gebracht als het verhaal van een Fransman, Thierry Guetta, een amateurfilmmaker die geobsedeerd raakt door street art en overal waar hij kan dit vastlegt, evenals de makers ervan, liefst in actie. Al vroeg is hij in de ban van Banksy, die een underground reputatie van jewelste heeft.

Als Thierry besluit om in navolging van Banksy onder de naam Mr. Brainwash zelf kunst te vervaardigen en aan de man te brengen, wordt daartoe alles op alles gezet. In een krankzinnige tempo gaat hij aan de slag, met als einddoel een opening in LA die  de talk of the town moet worden – wat alle zenuwinzinkingen ten spijt wonderwel lukt. Alleen is de kijker inmiddels alle vaste grond onder de voet kwijt. Op een gegeven moment denk je te weten dat het allemaal fictie is – een strak gebrachte mockumentary. Maar veel materiaal is weldegelijk documentair. En die opening met Hollywoodsterren heeft duidelijk plaatsgevonden, de geïnterviewde argeloze bezoekers bestaan zeker. Alleen....

Ik heb de film minstens drie keer gezien en kijk nu al uit naar de volgende keer. Ik wil geen enkele grap verklappen, maar Banksy is vooral zo goed vanwege zijn humor. Het is antiestablishmentanarchopunk kunst van de allerbeste soort. Het heeft een zware link met graffiti en met strips – hij gebruikt de stad als medium om ijzersterke cartoons te brengen. Een meester met een stencil.

david

De film wordt vertoond in het kader van New Attraction All City Art dat van 26 oktober tot 27 november Groningen zal overspoelen met graffiti en street art in allerlei verschijningsvormen. Zie New  Attraction All City Art  voor meer informatie.