Voor de laatste Zienema-avond van 2011 hebben we extra uitgepakt. Niet alleen krijg je de kerstman te zien zoals je hem nooit eerder zag, maar ook draaien we een heuse Nederlandse Oscarinzending, die minstens net zo sprookjesachtig is als de hoofdfilm.

 The Monster of Nix (Rosto, USA 2011)
35mm, kleur, 30 min, Engels gesproken, ? ondertiteld
English with ? subtitles

Rare Exports (Jalmari Helander, Finland 2010)
Blu-ray, kleur, 84 min, Fins en Engels, Nederlands ondertiteld
Finnish & English with Dutch subtitles  

Als voorfilm staat het sprookjes- en nachtmerrieachtige The Monster of Nix op het programma, van de Nederlandse regisseur Rosto. Hij werkte hiervoor samen met o.a. Tom Waits en Terry Gilliam en schreef zelf de muziek, die werd uitgevoerd door het Metropole Orkest, The Dø en The Residents. The Monster of Nix vertelt over de oorsprong van alle verhalen en over de zoektocht van het jongetje Willy naar zijn oma. De wereld van Rosto is surrealistisch en wonderlijk en wordt bevolkt door sprekende zwaluwen, vreemde boswachters en allesverslindende monsters.

De hoofdfilm van de avond is Rare Exports, de eerste lange film van Jalmari Helander. Hij schreef de film samen met zijn broer Juuso, als vervolg op hun eerdere korte films Rare Exports Inc (2003) en The Official Rare Exports Inc Safety Instructions (2005). De grap van de eerste short werd sterk doorgezet in de tweede, maar eindigde daarin een stuk grimmiger. Een deel van de acteurs keert terug in Rare Exports, waarin het basisgegeven is uitgebreid en stevig werd verankerd in de Scandinavische mythologie.

In de bergen van Finland graaft een Amerikaans onderzoeksteam naar een wel erg ongebruikelijke schat. Twee jongetjes houden de gravers stiekem in de gaten, en onze kleine held Pietari denkt te weten wat er onder de berg begraven ligt. Hij gelooft heilig in de kerstman en gaat op zoek naar bewijs. In overleveringen leest hij dat de kerstman stoute kindertjes kookte en net zo lang sloeg tot er zelfs geen botten meer van over waren. Als er kinderen uit het dorp verdwijnen en er wel iets heel vreemds in zijn vader’s wolvenval zit, weet Pietari dan ook hoe laat het is. En het rustige Finse leven wordt opeens een stuk grimmiger. De Santa in Rare Exports is mijlen verwijderd van de Coca-cola Santa Claus, en reken maar dat Santa’s little helpers in Finland geen puntschoenen met belletjes dragen. Ze zijn gepikeerd, gewapend en on a mission.

De film wordt bestempeld als horrorkomedie, maar die horror valt reuze mee. Rare Exports doet eerder denken aan de avonturenverhalen van Spielberg. Goed opgebouwde spanning wordt afgelost met droge humor en opvallend oprechte scènes tussen Pietari en zijn vader. Van onbegrepen jongetje met een knuffelhondje verandert Pietari in een echte held en beleeft in Rare Exports een kerstmis waar de Goonies nachtmerries van zouden krijgen.

Het kerstcadeautje van Vera Zienema: niet te missen.

Henriëtte

(stuk deels eerder verschenen in Schokkend Nieuws #89)

Rare Exports

The Monster of Nix

Facebook