TIMETABLE
20.30 The Beavers
21.20 Krontjong Devils
22.15 Afterpartees
23.15 - 01:00 Poo Poo Platter DJ's
23.30 traumahelikopter (Downstage)

"Jan Kooi, die persoonlijk en met zijn winkel Elpee zoveel betekend heeft voor de underground muziek in Groningen en daarmee een niet te onderschatten bijdrage heeft geleverd aan het succes van het VERA programma, is helaas veel te vroeg overleden. Het is een schok voor iedereen die bij VERA betrokken is, genoten heeft van de vele coole bands waar Jan vooraan stond en bovenal zijn vrienden en familie."

Zo staat het schokkende nieuws eind augustus 2021 aangekondigd op onze Vera-site.

In de kop boven het nieuws wordt Jan een icoon binnen de underground muziek genoemd en dat kunnen we uiteraard alleen maar beamen. Daarnaast was Jan een onvermoeibare, oprechte, bevlogen en ongelofelijk vriendelijke jongen - ja zelfs op latere leeftijd bleef Jan altijd iets jongensachtig houden - die graag zijn enthousiasme en kennis deelde met wie het maar wilde. Of het nu via het zelf uitgegeven Prime Time Magazine was, in artikelen op de sites van Vera of Elpee zelf, via platenreleases op het eigen Kogar label, als DJ of als je Jan gewoon tijdens concerten, in de winkel of waar dan maar ook toevallig tegenkwam.

In de winkel, in Elpee, zag ik Jan zelf voor het laatst. Met een hoodie op en mondkapje voor zag ik niet meteen dat Jan al behoorlijk ziek was, maar het viel me wel op, dat hij tegen zijn normale doen in, niet erg spraakzaam was. Kan gebeuren, volgende keer beter dacht ik nog. Maar die volgende keer kwam er niet. Na nieuws tussen hoop en vrees was het een aantal maanden later plotseling afgelopen en overleed Jan op 25 augustus 2021 op 62-jarige leeftijd. Nu, inmiddels meer dan een jaar later, kondigen we hier Kogar’s Rumble aan, een muzikaal eerbetoon aan Jan Kooi. Geheel in de geest van Jan Kooi wordt het een avond vol toffe underground muziek, waarvan ondanks de ernstige aanleiding met volle teugen kan worden genoten. Zoals Jan dat ook altijd zo mooi kon.

Centraal in Kogar’s Rumble staan de bands die ooit op Jan's eigen Kogar-label zijn verschenen. Genoemd naar Kogar, de aap - nou ja, man in een apepak - uit de cultfilm 'Rat Pfink a Boo Boo', een soort van Batman & Robin parodie uit 1966. Er is begin jaren negentig een heuse revival gaande van nieuwe surf- en garagebands. Bands, die naast de rauwe fifties en sixties rock'n'roll reissues van hun voorbeelden in de bakken van Elpee bij de beide Jannen (naast Jan Kooi natuurlijk Jan Gorter) te vinden zijn. In Vera wordt dan in 1992, in een ode aan Link Wray, het roemruchte Rumble Grunnen festival gehouden met onder andere The Firebirds, The Krontjong Devils, The Beavers, Green Hornet en nog een stuk of wat garage, surf en sixties rock'n'roll adepten. Bands die ook kind aan huis zijn in Vera in die tijd. Ook Jan Kooi geniet in het begin van de jaren negentig van deze golf aan nieuwe surf- en garagebands.

"Groningen was eigenlijk wel dé plek in Nederland waar al die surf- en garagedingen gebeurden. Met name The Firebirds speelden heel veel. Dat was altijd een enorm feest.", aldus Jan eens in een interview. The Firebirds brachten echter geen platen uit en dachten ook niet in dat soort termen. "Het was dezelfde tijd dat in Amerika heel veel kleine labels wel singles uitbrachten van surf- en garagebandjes. Toen dacht ik: verdomme, het is verrekte zonde dat deze bands niet worden vastgelegd. Laat ik dat eens gaan doen."

Via contacten met het vooraanstaande garage-label Crypt Records wordt uit New York huisproducer en Raunch Hands-gitarist Mike Mariconda gehaald om met The Firebirds en The Beavers in de Tremp-studio in Beetgum, Friesland de eerste twee Kogar-singles op te nemen.
"Die eerste twee singles waren heel snel weg. Ik had er vijfhonderd van elk gemaakt. De reacties daarop wereldwijd en in het garagewereldje waren zo enthousiast, dat een aantal Amerikaanse leveranciers heel veel afnamen. Ik was er eigenlijk in een paar weken doorheen."

Tussen 1993 en 1998 verschijnen dan naast The Firebirds en The Beavers veelal debuutsingles  - en een enkele langspeler, een zogeheten elpee - van Jabberwocky, The Apemen, The Krontjong Devils, The Whimps en The Hot Pockets. Daarna zijn er pas vanaf 2011 weer een aantal nieuwe releases als Jan via Traumahelikopter in aanraking komt met weer een nieuwe lichting jonge garagebands. Tot 2016 volgen dan nog releases van Afterpartees en The Kryng. Een viertal van deze bands gaan we in Kogar's Rumble terugzien op het podium.

Dat viertal is dan weer op te delen in de eerste en de laatste lichting van bands die zijn uitgebracht op Kogar Records. The Beavers en The Krontjong Devils zijn de oudgedienden, die beide ook nog te zien zijn geweest op het eerste Rumble festival.

The Beavers is na The Firebirds de tweede band, die op Kogar verschijnt. Zanger en dwangmatig barwalker Titus Smid dubbelt dan ook in beide bands.  De Kogar single  'Nancy, You're A Square' (1993) is het debuut van The Beavers, - zoals eerder al vermeld - geproduceerd door Mike Mariconda en door Grunnen Rocks uitgeroepen tot 'best Dutch single ever'. De tweede single 'Rock'n'Roll' op Demolition Derby is een split met het Amerikaanse Gaunt. Na 1995 raakt The Beavers een tijdje in de ijskast, terwijl zanger/gitarist Titus Smid doorgaat met The Firebirds. In 2005 begint The Beavers weer met repeteren en volgt begin 2006 een eerste optreden in tweede thuishaven De Walrus met Titus als enig overgebleven originele Beaver. Samen met onder andere The Krontjong Devils wordt het een dampend feest en sindsdien is de vuige mix van garagepunk en sixties rock'n'roll van The Beavers terug van nooit weggeweest , zoals onlangs nog te horen op het afscheidsfeest van gepensioneerd Vera-programmeur Peter Weening.

The Krontjong Devils zijn dé surfgoden uit Groningen. Surf rock'n'roll veteranen en de derde band van het Rumble-festival die Jan in 1994 op Kogar Records uitbrengt. Het begint voor de Devils allemaal in 1991, geïnspireerd door surf rocker, gitaarheld en haaientemmer Dick Dale, rumble-rocker Link Wray en 's Neerlands eerste echte rock'n'roll-band The Tielman Brothers. Met deze Friese Hobbyrockers is het altijd feest en met meer dan 30 jaar ervaring leggen ze een stomend potje authentieke - vaak - instrumentale surf rock op de mat. Groningen is de Oetstad, hun eigen muziek de Oetsound en Oetstar Rekkers hét platenlabel. Het brengt de Friese Groningers (of Groningse Friezen, ik kan het nooit onthouden) tot in de U.S.A. en tot uitstapjes op Amerikaanse labels als Telstar en Hillsdale. Inmiddels is de leeftijd bereikt dat met volle overtuiging het antwoord kan volgen  op de vraag: "Who wants a cold beer? ". Nou ja dus: "Daddy wants a cold beer, A COLD BEER NOW!!!"

Traumahelikopter en Afterpartees zijn twee exponenten van de latere fase van Kogar Records, als in 2010 het slapende platenlabel bruut wordt wakkergeschud door Traumahelikopter. Deze nieuwe jonge garage-honden treden op op het jaarlijkse verjaardagsfeestje van Robert Stipje (van onder andere De Stipjes en ook Kogar-band The Hot Pockets).
Jan: "Ik dacht what the fuck is dit en waar komt dit vandaan? Fuck, ja dat is Mark, die ik ook wel eens zie in de winkel als hij platen koopt."
Jan heeft dan geen idee dat Mark Lada in een band zit en dit soort muziek maakt. "Het deed me gelijk denken aan allerlei dingen die ik leuk vond, van The Cramps tot The Gories, tot meer garagepunkdingen. Dat kwam voor mij zomaar uit de lucht vallen, Traumahelikopter. Ik vond het echt heel bijzonder."
Na het optreden raakt Jan aan de praat met bandleden Mark en Daan, en de Kogar single 'Prey / Predator' (2011) is een feit en daarmee de tweede jeugd van Kogar Records.
"Jan is bepalend geweest voor mijn muzieksmaak, en daarmee voor mijn leven", aldus Mark Lada van Traumahelikopter. "Hij was een mentor zoals ze steeds zeldzamer worden, zo een die steeds de juiste dingen aanreikte."
Hierna stapt Traumahelikopter over op Excelsior Records, toegejuichd door Jan Kooi, die het maar prachtig vindt dat hij de band het eerste zetje heeft mogen geven.

Dat geldt eigenlijk ook voor Afterpartees uit Limburg. Jan wordt door Traumahelikopter drummer Roel van Merlot geattendeerd op Afterpartees. Als de band in 2013 met The Black Cult in de Kelderbar speelt is Jan er bij. "Het blies me gelijk helemaal weg. Ik stond naast iemand, die ook wel veel van muziek weet en helemaal fan was. Ik zei: godverdomme, die jongens hebben een hele plaat klaar! Die hele show was zo uitgebalanceerd. Drie kwartier lang louter hits met een paar mooie covers en een geweldige frontman."
Na het optreden stapt Jan dan, volgens eigen zeggen al flink dronken, op zanger Niek Nellen af.  "Toen begon ik er natuurlijk over te blèren dat we misschien maar eens een single moeten doen".

Niek Nellen van Afterpartees beschrijft Jan tijdens die avond wel treffend:  "We waren het voorprogramma van The Black Cult, en we wisten absoluut niet wat we konden verwachten. Het werd een vette show, en zoals dat dan gaat kwamen er na afloop wat mensen op ons af om te vertellen dat ze het leuk vonden. Op een bepaald moment raakten we aan de praat met een wat oudere man, die een platenzaak bleek te hebben. Hij was fucking enthousiast en wilde onze muziek uitbrengen. Supervet, aardige gast, maar verder denk je dan: het zal wel. Maar de volgende dag had hij zitten twitteren en allerlei mensen enthousiast gemaakt, waaronder onze latere manager Frank Kimenai. Daar is het balletje gaan rollen, en ik denk dat het anders was gelopen als hij dat niet gedaan had. Het meest bijzondere was: hij was extreem enthousiast op een ingetogen manier."

Traumahelikopter en vooral Afterpartees zijn na hun debuutsingle op Kogar flink bekender geworden. Maar dat zoiets gebeurt met een band op Kogar is volgens Jan meer iets eenmaligs. "Toen ik Afterpartees zag, wist ik gelijk wel dat de potentie veel groter was dan alles wat ik ooit gedaan had. Omdat het én wat alternatief én wat garage én wat pop, maar ook wel mainstream is. Bijna iedereen kan dat leuk vinden."
Hij vervolgt: "Ik vind het heel mooi om dat proces een keer meegemaakt te hebben. Van iets dat je heel klein oppikt in de Vera Kelderbar, dat via een paar tussenstapjes naar een band gaat die opeens op Pinkpop en op Lowlands staat en om de haverklap op Hilversum 3 te zien en te horen is".
Om hun 'Papa Jan Kooi' te gedenken kruist Afterpartees weer door het hele land, van het diepe zuiden naar het hoge noorden.

De muzikale omlijsting op de avond wordt geheel in stijl verzorgd door Jan Gorter en DJ Stip en DJ Puch van Poo Poo Platter.

De afgelopen tijd zijn er weer een aantal concerten hier in Vera geweest die me aan Jan deden denken.  Vooral in de week precies na 25 augustus waren er een flink aantal Jan Kooi-waardige concerten. Dan hebben we het onder andere over bands als Hex Dispensers en Tropical Fuck Storm, die zeker onder Jan's favorieten gerekend mogen worden. En tussendoor ook nog eens het Gibby Fest in de Kelderbar met onder andere Bootlicker, CLAMM en Chain Whip, wiens '14 Lashes'  dan weer een van  de meer recentere platen is, die ik zelf op aanraden van Jan in Elpee heb aangeschaft. Met iets in de trant van "Ik denk dat dit wel wat voor jou is" heb ik door hem een aantal van mijn eigen hedendaagse favorieten ontdekt. Richard Rose, Civic, Zig Zags, gouden tips waren het. Over Chain Whip schreef Jan nog:
"Verrekte goed. In de kelderbar van Vera zou het zweet van de muren afkletsen en het publiek op alle mogelijke pre-corona manieren over elkaar heen buitelen."
Dat hij dat zelf niet meer zou meemaken was toen eigenlijk nog niet te bevatten. Helemaal niet als je bedenkt dat hij destijds, in de corona-periode, gewoon nog zelf op de fiets de platen naar de klanten bracht. We zullen zijn enthousiast schuddende hoofd vooraan bij het podium voortaan moeten missen. Ook bij deze opvolger van het roemruchte Rumble festival uit de jaren negentig. Dat Kogar's Rumble een net zo memorabele avond mag worden.

Dikkie.

Artwork: Willem Kolvoort