NEDS (Peter Mullan, Groot-Brittannië 2010)
35mm, kleur, 124 min, Engels gesproken, Nederlands ondertiteld
 

Neds is de derde speelfilm van Peter Mullan, een regisseur die je ongetwijfeld van gezicht kent. De beste man is namelijk ook een gevierd acteur en speelde in diverse films waaronder Braveheart (1995), Trainspotting (1996), My Name is Joe (1998), Children of Men (2006) en Harry Potter and the Deathly Hallows (2010-2011). Na zijn indrukwekkende familiedrama Orphans (1998) en het in 2002 met een Gouden Leeuw bekroonde The Magdalene Sisters neemt Mullan in Neds (wat staat voor ‘non-educated delinquents’) vooral zijn eigen jeugd in Glasgow, Schotland tot uitgangspunt.

John McGill is een voorbeeldige scholier die alles in huis heeft om een glansrijke studiecarrière tegemoet te gaan. Maar het harde arbeidersmilieu waarin hij opgroeit, inclusief dronken vader en gewelddadige straatschoffies, maakt hem het leven als ambitieuze studiebol niet gemakkelijk. Wanneer de mollige boekenwurm aangepakt dreigt te worden door een stelletje treiteraars wordt duidelijk dat hij het broertje van de beruchte bendeleider Benny is. Dit levert hem aanzien op en omdat zijn nieuwe imago maar al te goed bevalt sluit John zich aan bij een lokale bende. Zo verandert hij langzaamaan van een brave borst in een agressieve hooligan.

Het heftige, rauw realistische Neds doet denken aan films als Small Faces (1996), dat ook ging over de extreem gewelddadige straatbendes in het Glasgow van de jaren zeventig en Shane Meadows meesterwerk This is England (2006), over het Britse skinheadmilieu van de jaren tachtig. Mullan weet met het grauwe, pessimistische Neds echter nog een stapje verder te gaan. Het resultaat is een bijzonder indrukwekkend sociaal-psychologisch drama over een buitenbeentje dat zich staande moet houden in een wereld waarin alleen het recht van de sterkste geldt.

Ruben