Dit stuk schrijven over het afscheidsconcert van Swinder stemde toch al weemoedig. En toen kwam daar ook nog het overlijdensbericht van streektaal- en volksmuziek-ambassadeur Henk Scholte overheen. De man die deze frisse Groningstalige band vanaf het begin een podium bood.

Maar aan alles komt een eind. Al is het in het geval van Swinder en van Scholte wel wat vroeg.

Gezien het lage pitje waarop de band de afgelopen jaren brandde is het natuurlijk geen grote verrassing dat het vijftal na ruim tien jaar en honderden optredens de stekker eruit trekt.

Wat rest zijn de mooie muziek en herinneringen die Swinder (Gronings voor zwerver) heeft gemaakt.

Die zijn er volop.

Als eerste denk ik terug aan het optreden van de band in dorpshuis ’t Hornhuis in Den Horn, de plek waar zanger/gitarist/liedjesschrijver Bas Schröder opgroeide.

Ik heb Swinder op vele podia gezien (van een container op Noorderzon tot de albumpresentatie in een uitverkocht Vera), waar ze vooral voor ‘ons soort mensen’ optraden – zegmaar de liefhebbers van alternatieve popmuziek.

In dit dorpshuis zag, hoorde en voelde ik hoe goed hun melancholische popliedjes en folkrock ook in de smaak vielen in de ommelanden, bij de ‘gewone’ Groningers.

Dat is al een prestatie op zich als je beide groepen aanspreekt met je muziek.

Swinder deed dat vanaf het prille begin, de nazomer van 2012.

Ik kan me ook nog goed de schok herinneren die Bas (destijds nog een vaak aanwezige Veraan) in onze muziekwereld teweegbracht toen hij met z’n eerste mooie Groningstalige liedje op de proppen kwam. Hij speelde tot die tijd vooral in (emo) hardcore punkbands als Podgy, The Helsinki Suicide, Jetsetready en Ravens en gitaarband

We Swim You Jump.

Maar Bas wilde wel ‘ns iets anders.

Daarbij werd hij geïnspireerd door Bert Hadders, de rock ’n roll-troubadour die de Groningstalige muziek weer wat pit had gegeven met z’n rockende band de Nozems. En z’n liedjes over landbouwstakingen, boeren, vechtersbazen en bijstandsmoeders.

Al had Bas bij het schrijven wel het Groninger Woordenboek nodig, want hij groeide dan wel op onder de (suikerbieten)rook van Stad, het Gronings was hem thuis niet met de paplepel ingegeven.

Maar popmuziek moet ook niet te gecompliceerd zijn en juist door zijn beperkte Groningse vocabulaire weet hij de luisteraars te raken, soms recht in het hart. Met liedjes over gebroken harten en kapotte klokken, over drank, landbouw en werkloosheid.

En als je dan ook nog een goede band, ijzersterke melodieën en hitgevoel hebt dan kun je in een mum van tijd zomaar uitgroeien tot Groningstalige poprevelatie die tot ver buiten de provinciegrenzen furore maakt.

De vrolijke debuutsingle Noar Stad slaat in de zomer van 2013 in als een bom, met het aanstekelijke refrein (Op fietse noar Stad Tringelingelinge).

De volgende single Vief veur elf laat de melancholische kant van de band horen.

Ergens las ik dat Swinder klinkt als Skik meets Big Star en dat is wel een treffende typering.

Aanvankelijk is Swinder een viertal. Met basgitarist Bastiaan Sligter, drummer Daniël de Jong en gitarist/toetsenist Gijs van Veldhuizen. Vanaf 2014 speelt Sebastiaan Wiering (toetsen/percussie) ook in de band.

Met dit vijftal neemt Swinder in de zomer van 2014 de titelloze debuutplaat op in de Bolder op Vlieland. De band is na al die optredens al zo goed ingespeeld dat ze de twaalf liedjes in twee weken op de band klapt. De prachtplaat komt in het voorjaar van 2015 uit bij kwaliteitslabel Excelsior en zorgt voor optredens tot zelfs over de landgrenzen (Hamburg en Antwerpen).

Wat vooral opvalt aan de plaat is het kraakheldere geluid, mooie arrangementen en de bloedmooie ingetogen liedjes zoals Wotter noar Zee en Zundagmörgen.

In de jaren die volgen brengt Swinder mondjesmaat nieuwe muziek uit en speelt de band vooral overal, tot en met het kleinste zaaltje in Nergenshuizen. Een Groningstalig evenement is in die (tropen)jaren eigenlijk alleen compleet als Swinder op het programma staat. En of Noar Stad nog één keer kan worden gespeeld.

En dat eist ook z’n tol.

De schrijfader van Bas lijkt wat opgedroogd (of dichtgeslibd), de samenwerking met Excelsior wordt beëindigd en het lijkt er zelfs op dat de band ermee ophoudt.

Maar na een afkoelingsperiode wordt de draad weer opgepakt.

En met Tim Knol aan knoppen wordt 'Nosk' gemaakt. Bas is het liedjesschrijven nog duidelijk niet verleerd en de Swinders kunnen nog steeds subtiel musiceren en rocken als geen andere Groningse band.

Maar het is wel duidelijk dat deze wederom mooie plaat uit de tenen moest komen. De bandleden zijn inmiddels ook actief in andere bands of hebben werkzaamheden waarmee het intensief spelen in een band moeilijk is te combineren.

Het momentum is voorbij en de goede verstaander weet dat er (voorlopig) geen volgende Swinder-plaat meer zal komen.

En dat is ook prima. Beter twee mooie platen op je conto en ontelbare dierbare herinneringen dan een band zijn die maar doormoddert en zichzelf herhaalt - omdat niemand de stekker eruit durfde te trekken.

En er kan natuurlijk maar één plek zijn waar Swinder het afscheidsconcert geeft: VERA.

Zoals er ook maar één artiest kan zijn die deze nu al memorabele avond opent. De man aan wie Swinder schatplichtig is en die hierboven al is genoemd: Bert Hadders.

Zorg dat je er ook bij bent.

Igor

Swinder | Instagram

Swinder | Facebook

Bert Hadders | Official Website