The Idiots (Lars von Trier, 1998) [scroll down for English text]
‘Wie niet gek is, is niet normaal’, zou het motto kunnen zijn van de jongen mensen die in deze Zienema klassieker mee doen aan een soort sociaal experiment. Ze trekken zich terug in een huis en proberen hun innerlijke gek naar boven te halen. Door zich provocerend te gedragen als verstandelijk gehandicapten willen zij protesteren tegen de maatschappelijke normen en conventies waar ze zo flauw van zijn. Want wat doe je in een maatschappij die steeds rijker en rijker, maar waarin niemand gelukkiger wordt? Je speelt voor gek, aldus groepsleider Stoffer . Alleen door de innerlijke idioot naar buiten te brengen, zouden de deelnemers nog gelukkig kunnen worden.

Dit gedrag levert niet alleen irritaties op wanneer de groep zich in de buitenwereld begeeft, maar zorgt uiteindelijk ook binnen de groep voor spanningen, wanneer Stoffer zich steeds dictatorialer gedraagt en groepsleden beginnen te worstelen met de vertaling van hun eigen gek naar hun gewone omgeving.

Von Trier maakte The Idiots getrouw aan de regels van de groep Dogma 95 die zich tot doel had gesteld terug te gaan naar de basis en films op een zo natuurlijk mogelijke manier te maken. Zo zijn de ‘idioten’ met een handheld camera gefilmd, waardoor de indruk van een documentatie van een echt experiment wordt gewekt. De ingebouwde interviews met deelnemers over hun bevindingen en voortgang versterken dit effect.

Het zou geen Von Trier zijn als deze film geen controverses had veroorzaakt. Zo was er niet alleen discussie over heel expliciet in beeld gebrachte seks- en naaktscènes, maar bracht de film vooral een flink debat op gang over de weergave en interpretatie van handicaps in fictie films. Vaststaat dat hij een choquerend ethisch gedachte-experiment heeft gecreëerd dat breekt met alle stijlconventies. Kortom, een Zienemawaardige klassieker bij uitstek.

Birte.

A mind-blistering Dogma classic by Lars von Trier. Karen ends up living with a group that has decided to resist society at large by behaving as if they are mentally impaired. Their leader, however, tends more and more towards power-hungry manipulation. As ‘idiots’, group members are encouraged to explore their various needs and desires:  political, creative, emotional and sexual ones. A shocking ethical thought experiment that leaves every convention of style behind.

Facebook