The Apartment gaat over C.C. Baxter, een alleenstaande verzekeringsbediende die graag hogerop wil klimmen in het kolossale bedrijf. Alle mannetjes van hogerop wonen met hun gezinnen in suburbia, mijlen van Manhattan. Dus, om hun buitenechtelijke avontuurtjes te blijven handhaven, maken ze graag gebruik van Baxter’s appartement. En elke dag weer is Baxter als een ware secretaresse van overspel bezig om te achterhalen bij wie zijn sleutel is en naar wie deze toe moet, met als gevolg dat hij wederom een nachtje alleen in de sneeuw op een bankje in Central Park moet spenderen.

Jack Lemmon speelt Baxter als een wandelende paradox, een extreme hyperactieveling die niet liever dan rust wil, die zijn eigen liefdesleven lijkt te verwisselen voor dat van zijn liegende bazen. Maar, als hij weer een nacht slecht heeft geslapen, wordt de kantoorlift naar boven geopereerd door Fran Kubelik, een schaars lichtpuntje waar hij elke dag weer naar uitkijkt. Kubelik wordt gespeeld met een duister komische precisie die je stante pede van de sokken blaast door Shirley MacLaine, en die zomaar een verdrietig moment omdraait in een grinnik met een gevatte kwinkslag: “You would think I should have learned by now. When you're in love with a married man you shouldn't wear mascara.”

Regisseur-schrijver Wilder maakte er zijn handelsmerk van om middels taboes lekker tegen de schenen van censoren aan te trappen, en zijn kerstfilm is geen uitzondering. Met messcherpe dialoog balanceert deze film tussen een kerstige joligheid en een serieuzere ondertoon waarin elke zin een vreemd soort triple-entendre wordt. Het is eigenlijk precies de vreemde mix van melancholische vreugde die ik rond deze tijd zelf vaak ervaar. En dus zet ik The Apartment elk jaar aan, in afwachting van die fenomenale laatste woorden uit de film: “Shut up and deal…” Wat een lieve kerstgedachte. Fijne feestdagen allemaal!

-Date

IMDb

Content warnings

Sign up for the Zienema newsletter